माथेरान, महाराष्ट्र
महाराष्ट्रातील पश्चिम घाटाच्या मध्यभागी वसलेले, माथेरान हे एक आकर्षक आणि नयनरम्य हिल स्टेशन आहे जे शहरी जीवनातील गोंधळातून, धकाधकीतून शांत सुटका देते. चित्तथरारक लँडस्केप, आल्हाददायक हवामान आणि वाहन विरहित माथेरान या धोरणासाठी ओळखले जाणारे माथेरान हे निसर्गप्रेमी, गिर्यारोहक आणि दैनंदिन त्रासातून आराम मिळवणाऱ्यांसाठी एक पसंतीचे ठिकाण बनले आहे. या ब्लॉग पोस्टमध्ये, आम्ही तुम्हाला माथेरानच्या व्हर्चुअल प्रवासात घेऊन जाऊ, त्याचा इतिहास, नैसर्गिक सौंदर्य, अद्वितीय वैशिष्ट्ये याविषयी माहिती घेऊ.
माथेरानच्या इतिहासाची एक झलक:
माथेरानला एक समृद्ध ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आहे जी त्याच्या आकर्षणात भर घालते. ‘माथेरान’ हे नाव ‘माथे’ व ‘रान’ या दोन मराठी शब्दांपासून बनले आहे, ज्याचा अर्थ ‘कपाळावरचे जंगल’ आहे, जे त्याच्या घनदाट जंगलावर प्रकाश टाकते. १८५० मध्ये ठाण्याचे तत्कालीन कलेक्टर ह्यू पॉयंट्झ मॅलेट यांनी याचा शोध लावला होता. ब्रिटिश वसाहती शासकांनी ते हिल स्टेशन म्हणून विकसित केले होते आणि त्यांच्या उपस्थितीचा वारसा आजही वास्तुकला आणि पायाभूत सुविधांमध्ये दिसून येतो.
माथेरानचे सर्वात वेगळे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याची नो-व्हेइकल पॉलिसी. प्रदेशातील शांतता टिकवून ठेवण्यासाठी आणि पर्यावरणाचे रक्षण करण्यासाठी मोटार चालविण्यावर बंदी घालण्यात आली. माथेरानला जाणाऱ्यांनी आपली वाहने दस्तुरी नाका येथे पार्क करावीत, आणि पायी, घोड्यावरून किंवा हाताने ओढलेल्या रिक्षाने शहराची भटकंती करावी. हा इको-फ्रेंडली दृष्टीकोन माथेरान एक स्वच्छ आणि प्रदूषणमुक्त पर्यटनस्थळ राहील याची खात्री देतो.
येथे आल्यावर टॉय ट्रेन साठी तुम्हाला प्रती व्यक्ति ५० रुपये आणि लहान मुलांना (२-११ वय)२५ रुपये कर आकारला जातो. त्याची वेळ ८:४५ ते सायंकाळी ५:४५ पर्यंतच उपलभ्द्ध असते.
टॉय ट्रेन साठी तुम्हाला प्रतेक व्यक्तीने तिथे उपलभ्द्ध असणे बंधणीय आहे. तसेच टॉय ट्रेन पावसाळ्यात शक्यतो बंद असते.
नैसर्गिक सौंदर्य बघण्याची ठिकाणे :
माथेरान हे निसर्ग सौंदर्याने नटलेले आहे. हिल स्टेशन घनदाट जंगले, हिरवाईने वेढलेले आहे आणि आश्चर्यकारक विहंगम दृश्ये.या ठिकाणी सुमारे ३८ बिंदु आहेत ज्यांना तुम्ही भेट देऊ शकता तसेच त्यातील काही अविश्वसनीय दृश्ये ऑफर करणार्या काही बिंदूंना भेट देणे आवश्यक आहे:
सनसेट पॉइंट: नावाप्रमाणेच, हा बिंदू मावळत्या सूर्याचे एक सुंदर दृश्य देते आणि आकाश रंगांच्या दंगलीने जिवंत होते.
पॅनोरमा पॉइंट: हा व्हॅंटेज पॉइंट आजूबाजूच्या टेकड्या आणि खोऱ्यांचे ३६०-अंश दृश्य प्रदान करतो, ज्यामुळे ते पॅनोरामिक फोटोग्राफीसाठी एक आदर्श ठिकाण बनते.
इको पॉइंट:
शार्लोट लेक: हिरवाईने वेढलेले, हे तलाव विश्रांतीसाठी आणि पिकनिकचा आनंद घेण्यासाठी एक निर्मळ ठिकाण आहे.
हार्ट पॉइंट: ज्यांना निसर्गाच्या आश्चर्याची प्रशंसा आहे त्यांच्यासाठी, हार्ट पॉइंट प्रबल किल्ल्याची मनमोहक दृश्ये देते.
तसेच सेलिया पॉइंट वरुण देखील तुम्ही घोडयावरून जाऊ शकता त्याचे दर खालीलप्रमाणे आहेत.
ट्रेकिंगसाठी काही ठिकाणे :
माथेरान हे ट्रेकिंग शौकिनांचे आश्रयस्थान आहे. त्याच्या असंख्य पायवाटांसह, हे नवशिक्या आणि अनुभवी ट्रेकर्स दोघांनाही पुरवते. काही लोकप्रिय ट्रेकिंग मार्गांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
गार्बेट पठार ट्रेक: हा मध्यम आव्हानात्मक ट्रेक तुम्हाला हिरवळीच्या जंगलांमधून घेऊन जातो आणि सह्याद्रीच्या पर्वतरांगांची अद्भुत दृश्ये देतो.
वन ट्री हिल ट्रेक: एक छोटा आणि सोपा ट्रेक, वन ट्री हिल भव्य दृश्ये प्रदान करते आणि नवशिक्यांसाठी योग्य आहे.
प्रबळ किल्ला ट्रेक: अधिक साहसी साठी, हा ट्रेक प्रबल किल्ल्याकडे जातो आणि इतिहास आणि निसर्ग एकाच वेळी एक्सप्लोर करण्याची संधी देते.
पश्चिम घाटाच्या सान्निध्यात असलेल्या माथेरानला विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि जीवजंतूंनी समृद्ध केले आहे. हा प्रदेश वनस्पती आणि प्राण्यांच्या अनेक दुर्मिळ आणि स्थानिक प्रजातींचे घर आहे.
माथेरानमध्ये असताना, तुम्ही वडा पाव, मिसळ पाव आणि भेळ पुरी यांचा समावेश असलेल्या स्थानिक महाराष्ट्रीयन पदार्थांचा आस्वाद घेऊ शकता. विविध हॉटेल्स आणि रेस्टॉरंट्स विविध प्रकारचे भारतीय आणि आंतरराष्ट्रीय खाद्यपदार्थ देतात.
मुंबईहून आणि पुण्याहून माथेरानला कसे जायचे :
हे वाहनमुक्त क्षेत्र आहे, त्यामुळे तुम्ही या ठिकाणी संपूर्ण मार्गाने वाहन चालवू शकत नाही. त्याऐवजी, तुम्हाला जवळच्या रेल्वे स्टेशनला जावे लागेल आणि नंतर इतर मार्गाने या ठिकाणी जाणे आवश्यक आहे.
मुंबई ते माथेरान :
रेल्वेने: तुम्ही मुंबईहून नेरळ जंक्शनपर्यंत ट्रेन पकडू शकता, जे माथेरानसाठी सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन आहे. मुंबईच्या उपनगरीय रेल्वे नेटवर्कच्या सेंट्रल लाईनवर अनेक ट्रेन धावतात आणि तुम्हाला नेरळला घेऊन जातात. मुंबई ते नेरळ जंक्शन हे अंतर अंदाजे ७० किलोमीटर आहे. नेरळ वरुण, तुमच्याकडे खालील पर्याय आहेत:
टॉय ट्रेन: तुम्ही एक टॉय ट्रेन नेरळ ते माथेरान घेऊ शकता. ही एक निसर्गरम्य आणि आनंददायक राइड आहे. तथापि, टॉय ट्रेनचे वेळापत्रक आणि उपलब्धता तपासणे महत्त्वाचे आहे.
सामायिक टॅक्सी: तुम्ही नेरळ ते दस्तुरी नाका (प्रवेश बिंदू) पर्यंत सामायिक टॅक्सी देखील घेऊ शकता आणि तेथून तुम्ही चालत जाऊ शकता, घोडेस्वारी करू शकता किंवा माथेरान शहरात जाण्यासाठी हाताने ओढलेल्या रिक्षाने जाऊ शकता.
रस्त्याने: तुम्ही दस्तुरी नाका (माथेरानचा प्रवेश बिंदू) पर्यंत वाहन चालवू शकता, परंतु तुम्ही तुमचे वाहन माथेरानमध्ये नेऊ शकत नाही. दस्तुरी नाक्यावर पार्किंगची सोय आहे. तिथून तुम्ही चालत जाऊ शकता, घोडेस्वारी करू शकता.हा प्रवास अंदाजे 44-48 किलोमीटर असेल जे तुमच्या मुंबईतील सुरुवातीच्या बिंदूवर अवलंबून असेल.
पुणे ते माथेरान :
ट्रेनने: पुणे ते नेरळ जंक्शन हे अंतर अंदाजे १२०-१३० किलोमीटर आहे. पुण्याच्या पुणे जंक्शन किंवा शिवाजीनगर रेल्वे स्टेशनवर जा आणि नंतर नेरळ जंक्शनला ट्रेन पकडा.नेरळ वरुण तुम्ही वर दिलेल्या पर्यायाने जाऊ शकता.
रस्त्याने: तुम्ही पुण्याहून नेरळपर्यंत तुमची गाडी नेवू शकता आणि नंतर नेरळ ते माथेरानपर्यंत सामायिक टॅक्सी किंवा टॉय ट्रेन घेण्यासाठी वर नमूद केलेल्या पर्यायाने जाऊ शकता.हे अंतर पुण्यातील तुमच्या सुरुवातीच्या बिंदूवर अवलंबून अंदाजे 120-130 किलोमीटर असेल.
राहण्यासाठी सर्वोत्तम हॉटेल्स:
या ठिकाणी सर्व बजेटनुसार राहण्यासाठी अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. लक्झरी रिसॉर्ट्सपासून आरामदायी कॉटेजपर्यंत, तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार आणि आरामदाई सोईसुविधनुसार राहण्यासाठी जागा शोधू शकता.
वेस्टेंड हॉटेल: हे एक सुस्थापित हॉटेल, वेस्टेंड हॉटेल आरामदायी मुक्काम प्रदान करते आणि उत्कृष्ट आदरातिथ्यासाठी ओळखले जाते.
अदामो द रिसॉर्ट: हे रिसॉर्ट आधुनिक सुविधा आणि शांत वातावरण देते, जे आराम आणि निसर्गाचे मिश्रण शोधू इच्छितात त्यांच्यासाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
हॉर्सलँड हॉटेल आणि माउंटन स्पा: जर तुम्ही निसर्गाच्या सान्निध्यात स्पा अनुभव शोधत असाल, तर हे हॉटेल आरामदायी निवासांसह ते ऑफर करते.
बॉम्बे हाऊस हॉलिडे होम : हिरवाईच्या मधोमध स्थित, हे रिसॉर्ट आरामदायी सुटकेसाठी, बजेट-अनुकूलआणि आरामदायी मुक्कामासाठी विविध सुविधा देते.
बायक हेरिटेज रिसॉर्ट : आरामदायक वातावरण असलेले एक बुटीक हॉटेल, बायक हेरिटेज रिसॉर्ट बजेट-अनुकूल पर्याय शोधणाऱ्या प्रवाशांसाठी योग्य आहे.
कृपया बुकिंग करण्यापूर्वी रिव्यू आणि उपलब्धता तपासा.
भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ:
हे ठिकाण वर्षभर भेट देण्यायोग्य पर्यटनस्थळ आहे, परंतु भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ म्हणजे
पावसाळ्यात (जून ते सप्टेंबर) जेव्हा टेकड्या हिरव्यागार आणि धबधब्यांसह जिवंत होतात.
उच्च उन्हाळी हंगामात (एप्रिल ते जून) भेट देणे टाळा कारण हवामान उष्ण आणि दमट असू शकते आणि त्यामुळे तुम्हाला येथील निसर्गाचा मनसोक्त आनंद घेता येणार नाही.
जर तुम्ही शहरातून सुटका करून घेण्यासाठी शांततापूर्ण आणि मन प्रसन्न करणारे पर्यटनस्थळ शोधत असाल, तर माथेरान हे निःसंशयपणे भेट देण्याच्या ठिकाणांच्या यादीत असले पाहिजे.तुमच्या सहलीची योजना करा आणि येथील शांतता आणि सौंदर्य अनुभवा. तुम्ही साहस शोधणारे असाल किंवा निसर्गरम्य सौंदर्याचा आनंद लुटण्याची इच्छा असणारी व्यक्ती असो, येथे प्रत्येकासाठी काहीतरी ऑफर आहे.